Veldwachter en smokkelaar

door Ed Hupkens

In de nieuwe Barten-Noord is er nogal wat veranderd aan de straatnamen. De namen van alle boomstraten (Populierenstraat, Lindenstraat, Beukenstraat, Eikenstraat en Dennenstraat) zijn verdwenen, net als de Ernst Casimirstraat en de Von Löwensteinstraat.

De Van Boelenstraat gezien in de richting van de Van Hoftenstraat. Foto: Ed Hupkens.

Op 1 november 2005 herziet het Bossche gemeentebestuur het besluit tot straatnaamgeving in Barten-Noord ter voorkoming dat bij een groot aantal woningen, dat niet gesloopt werd, nieuwe straatnamen en nieuwe huisnummers aan de orde zijn. Het nieuwe plein tussen de Van Boelenstraat (voormalige Lindenstraat) en de Van Hoftenstraat wordt Generaal Daendelsplein genoemd. Men heeft zich duidelijk laten inspireren door het stukje geschiedenis van onze stad in 1814. Na de nederlaag van Napoleon bij Leipzig joegen de Pruisische troepen vanaf 1813 de Fransen weg uit hun land. Op 26 januari 1814 was 's-Hertogenbosch aan de beurt. De Pruisische bevelhebbers Von Hobe en Von Rheinhaben verdreven de Franse soldaten. Die zochten eerst hun toevlucht bij de Citadel, maar werden nog diezelfde dag via Orthen verjaagd. De Pruisen werden vanuit de stad geholpen door Bossche 'samenzweerders', zoals Willem Hubert, president van het schippersgilde. Hubert had in die maand contacten met de Pruisische troepen die rond de stad lagen. De Pruisische legeraanvoerders waren daardoor goed op de hoogte van wat er in de stad gebeurde. Maar ook de schipper Adrianus van Hoften en de notabele Carel Westenburger behoorden tot de 'samenzweerders' tegen de Franse overheersers. Een belangrijke rol bij de bevrijding van 's-Hertogenbosch heeft de Vughtse veldwachter Jan van Boelen gespeeld. Als voormalige smokkelaar van zout naar Den Bosch was hij goed op de hoogte van onbekende toegangswegen in de vesting. Van Boelen loodste de Pruisische troepen over heimelijke paden de stad in. Bij Koninklijk Besluit van 1814 kregen 42 Bosschenaren voor hun daden de 'Belooningsmedaille Voor Moed en Vaderlandsliefde'. Hubert, Van Hoften en Westenburger hoorden daarbij. Cavaleriegeneraal Von Hobe kreeg van de Duitse keizer een eremetaal met eikenloof. Historisch gezien past Daendels niet in dit rijtje. Hij speelde een rol bij de verovering van Den Bosch eind 1794, had niets van doen met de troebelen in 1814.

De Van Boelenstraat begint bij het Muntelbolwerk en eindigt bij de Van Hoftenstraat. De huisnummering verloopt ietwat merkwaardig: die begint bij de nummers 3 en 5, springt in een keer over naar 20 en eindigt, zonder verdere oneven nummers, bij 38.

Stadsblad woensdag 18 juni 2014 | 5

Van Boelenstraat

Hinthamerpoort

Veldwachter en smokkelaar

Op deze pagina